Tham chiếu về pháp lý đối với các nhận định dự báo có tính đại chúng của các chủ thể có tính xung đột lợi ích trên thị trường chứng khoán

 

THAM CHIẾU VỀ PHÁP LÝ ĐỐI VỚI CÁC NHẬN ĐỊNH DỰ BÁO CÓ TÍNH ĐẠI CHÚNG CỦA CÁC CHỦ THỂ CÓ TÍNH XUNG ĐỘT LỢI ÍCH Ở THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN

𝐓𝐇𝐀𝐌 𝐂𝐇𝐈𝐄̂́𝐔 𝐕𝐄̂̀ 𝐏𝐇𝐀́𝐏 𝐋𝐘́ Đ𝐎̂́𝐈 𝐕𝐎̛́𝐈 𝐂𝐀́𝐂 𝐍𝐇𝐀̣̂𝐍 Đ𝐈̣𝐍𝐇 𝐃𝐔̛̣ 𝐁𝐀́𝐎 𝐂𝐎́ 𝐓𝐈́𝐍𝐇 Đ𝐀̣𝐈 𝐂𝐇𝐔́𝐍𝐆 𝐂𝐔̉𝐀 𝐂𝐀́𝐂 𝐂𝐇𝐔̉ 𝐓𝐇𝐄̂̉ 𝐂𝐎́ 𝐓𝐈́𝐍𝐇 𝐗𝐔𝐍𝐆 Đ𝐎̣̂𝐓 𝐋𝐎̛̣𝐈 𝐈́𝐂𝐇 𝐎̛̉ 𝐓𝐇𝐈̣ 𝐓𝐑𝐔̛𝐎̛̀𝐍𝐆 𝐂𝐇𝐔̛́𝐍𝐆 𝐊𝐇𝐎𝐀́𝐍

Hiện tại, trên thị trường chứng khoán Việt Nam các nhà nhận định thuộc các chủ thể trên thị trường đều có thể nhận định có tính lan truyền phổ chúng trên mọi phương tiện có là hợp lý về góc độ pháp lý. Ở đây chúng ta cần xem xét kỹ các đặc tính như sau.

Về chủ thể tham gia thị trường

Các quỹ đầu tư là chủ thể lớn có tính xung đột về lợi ích với nhà đầu tư nhỏ. Như vậy, việc phát ngôn của các nhà quản lý quỹ ra đại chúng là điều thuộc phạm vi cấm kỵ nếu đưa lên truyền thông đại chúng như tivi ở các chương trình bình luận. Bởi đây là yếu tố không khách quan và có tính xung đột lợi ích. Đối chiếu với hành vi

Điểm thứ hai người nhận định không công khai về phương pháp luận, logic dự báo mà chỉ phát biểu cảm tính là điều cho thấy tính không minh bạch trong khoa học, phương pháp luận khách quan không có tính thiên kiến nhằm tác động vào tâm lý của nhà đầu tư.

Điểm thứ ba người nhận định chia sẽ có tính vì lợi ích cá nhân khi mua thì không công bố mua gì, cụ thể mã gì sẽ hô hào lên nhưng khi bán hết cầm tiền thì không hô xuống trước khi bán hết mà liên tục hô xuống khi đã bán xong từ lâu. Điều này vi phạm nguyên tắc về tính thiên kiến vị thế trong cuộc chơi giữa các nhà đầu tư và tính chi phối truyền thông để tạo xu thế có lợi cho chính mình. Đối chiếu với hành vi của Luật chứng khoán quy định như sau:

“Điều 126. Xử lý hành vi vi phạm quy định về giao dịch chứng khoán

5. Tổ chức, cá nhân tạo dựng và tuyên truyền thông tin sai sự thật gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị trường chứng khoán, gây lũng đoạn thị trường giao dịch chứng khoán thì bị phạt tiền hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.”

Như vậy chúng ta xem các tình huống và phân tích khả dĩ của tôi như sau:

Tình huống quỹ, công ty chứng khoán ABC đưa ra nhận định XYZ về thị trường, hay cổ phiếu.

Trường hợp 1, nếu phân tích dự đoán đó nhưng không đưa ra lập luận chứng minh điều đó, cũng như không công khai về có hay không sở hữu cổ phiếu đã phân tích, mua ngày nào, giá vốn bao nhiêu để tránh xung đột lợi ích. Phương tiện công bố thông tin nếu chỉ ở góc độ nhận định cá nhân quá facebook, hay trang blog cá nhân thì có thuộc phạm vi điều chỉnh của luật hay không? Nhưng hình thức sử dụng phương tiện đại chúng như báo chí có tính phổ chúng thuộc lĩnh vực đó có tác động sâu rộng đến các nhà đầu tư cá nhân, tivi truyền hình, kênh video phổ chúng thì thuộc phạm vi điều chỉnh của luật chứng khoán điều 126 ở khoản mục 5.

Trường hợp 2: Nếu phân tích dự đoán đó đưa ra cơ sở lập luận tạm gọi có tính khách quan, logic, khoa học cụ thể phương pháp luận nhưng phải đưa ra khuyến nghị đó là nhận định của cá nhân hay tổ chức. Nếu cá nhân thì phải tuyên bố về tính không xung đột với lợi ích còn lại của thị trường như không nắm cổ phiếu nào đang phân tích, hay có nắm thì công bố rõ ngày mua, giá mua hay là vị thế đang nắm tiền mặt toàn bộ.

Nếu thuộc tổ chức thì việc đó phải công khai như cá nhân mà còn kèm theo các danh mục công bố thuộc tự doanh để tránh xung đột lợi ích.

Điểm qua việc công ty chứng khoán không công bố danh mục tự doanh, danh mục có liên quan đến nhận định thuộc các cá nhân có liên quan với công ty chứng khoán thuộc vị trí điều hành cho đến nhân viên của công ty chứng khoán từng ngày như trước kia là có thể ảnh hưởng đến điều xung đột này không được giám sát chặt chẽ. Theo quy định của luật ghi rõ Luật Chứng khoán năm 2019 (điều 89) và Thông tư 121/2020/TT-BTC (điều 4, 13, 22) đã có những quy định liên quan đến việc ưu tiên khách hàng cũng như sự tách bạch trong các hoạt động kinh doanh của CTCK. Vấn đề là ai là người giám sát thứ 2 từng ngày nếu không phải là nhà đầu tư cá nhân nắm để kiểm tra thêm. Rất may, thông tin này sẽ được cung cấp lại theo công bố mới đây. Nguồn thông tin báo chính thống đăng https://vnexpress.net/sap-cong-bo-so-lieu-tu-doanh-cua-cong-ty-chung-khoan-4463331.html

 

𝐓𝐇𝐀𝐌 𝐂𝐇𝐈𝐄̂́𝐔 𝐕𝐄̂̀ 𝐏𝐇𝐀́𝐏 𝐋𝐘́ Đ𝐎̂́𝐈 𝐕𝐎̛́𝐈 𝐂𝐀́𝐂 𝐍𝐇𝐀̣̂𝐍 Đ𝐈̣𝐍𝐇 𝐃𝐔̛̣ 𝐁𝐀́𝐎 𝐂𝐎́ 𝐓𝐈́𝐍𝐇 Đ𝐀̣𝐈 𝐂𝐇𝐔́𝐍𝐆 𝐂𝐔̉𝐀 𝐂𝐀́𝐂 𝐂𝐇𝐔̉ 𝐓𝐇𝐄̂̉ 𝐂𝐎́ 𝐓𝐈́𝐍𝐇 𝐗𝐔𝐍𝐆 Đ𝐎̣̂𝐓 𝐋𝐎̛̣𝐈 𝐈́𝐂𝐇 𝐎̛̉ 𝐓𝐇𝐈̣ 𝐓𝐑𝐔̛𝐎̛̀𝐍𝐆 𝐂𝐇𝐔̛́𝐍𝐆 𝐊𝐇𝐎𝐀́𝐍

Hiện tại, trên thị trường chứng khoán Việt Nam các nhà nhận định thuộc các chủ thể trên thị trường đều có thể nhận định có tính lan truyền phổ chúng trên mọi phương tiện có là hợp lý về góc độ pháp lý. Ở đây chúng ta cần xem xét kỹ các đặc tính như sau.

1/ Về chủ thể tham gia thị trường sử dụng truyền thông thông tin

𝟭/ 𝗩𝗲̂̀ 𝗰𝗵𝘂̉ 𝘁𝗵𝗲̂̉ 𝘁𝗵𝗮𝗺 𝗴𝗶𝗮 𝘁𝗵𝗶̣ 𝘁𝗿𝘂̛𝗼̛̀𝗻𝗴 𝘀𝘂̛̉ 𝗱𝘂̣𝗻𝗴 𝘁𝗿𝘂𝘆𝗲̂̀𝗻 𝘁𝗵𝗼̂𝗻𝗴 𝘁𝗵𝗼̂𝗻𝗴 𝘁𝗶𝗻

Các quỹ đầu tư là chủ thể lớn có tính xung đột về lợi ích với nhà đầu tư nhỏ. Như vậy, việc phát ngôn của các nhà quản lý quỹ ra đại chúng là điều thuộc phạm vi cấm kỵ nếu đưa lên truyền thông đại chúng như tivi ở các chương trình bình luận. Bởi đây là yếu tố không khách quan và có tính xung đột lợi ích. Đối chiếu với hành vi

Điểm thứ hai người nhận định không công khai về phương pháp luận, logic dự báo mà chỉ phát biểu cảm tính là điều cho thấy tính không minh bạch trong khoa học, phương pháp luận khách quan không có tính thiên kiến nhằm tác động vào tâm lý của nhà đầu tư.

Điểm thứ ba người nhận định chia sẽ có tính vì lợi ích cá nhân khi mua thì không công bố mua gì, cụ thể mã gì sẽ hô hào lên nhưng khi bán hết cầm tiền thì không hô xuống trước khi bán hết mà liên tục hô xuống khi đã bán xong từ lâu. Điều này vi phạm nguyên tắc về tính thiên kiến vị thế trong cuộc chơi giữa các nhà đầu tư và tính chi phối truyền thông để tạo xu thế có lợi cho chính mình. Đối chiếu với hành vi của Luật chứng khoán quy định như sau:

“Đ𝑖𝑒̂̀𝑢 126. 𝑋𝑢̛̉ 𝑙𝑦́ ℎ𝑎̀𝑛ℎ 𝑣𝑖 𝑣𝑖 𝑝ℎ𝑎̣𝑚 𝑞𝑢𝑦 đ𝑖̣𝑛ℎ 𝑣𝑒̂̀ 𝑔𝑖𝑎𝑜 𝑑𝑖̣𝑐ℎ 𝑐ℎ𝑢̛́𝑛𝑔 𝑘ℎ𝑜𝑎́𝑛

5. 𝑇𝑜̂̉ 𝑐ℎ𝑢̛́𝑐, 𝑐𝑎́ 𝑛ℎ𝑎̂𝑛 𝑡𝑎̣𝑜 𝑑𝑢̛̣𝑛𝑔 𝑣𝑎̀ 𝑡𝑢𝑦𝑒̂𝑛 𝑡𝑟𝑢𝑦𝑒̂̀𝑛 𝑡ℎ𝑜̂𝑛𝑔 𝑡𝑖𝑛 𝑠𝑎𝑖 𝑠𝑢̛̣ 𝑡ℎ𝑎̣̂𝑡 𝑔𝑎̂𝑦 𝑎̉𝑛ℎ ℎ𝑢̛𝑜̛̉𝑛𝑔 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̂𝑚 𝑡𝑟𝑜̣𝑛𝑔 đ𝑒̂́𝑛 𝑡ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 𝑐ℎ𝑢̛́𝑛𝑔 𝑘ℎ𝑜𝑎́𝑛, 𝑔𝑎̂𝑦 𝑙𝑢̃𝑛𝑔 đ𝑜𝑎̣𝑛 𝑡ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 𝑔𝑖𝑎𝑜 𝑑𝑖̣𝑐ℎ 𝑐ℎ𝑢̛́𝑛𝑔 𝑘ℎ𝑜𝑎́𝑛 𝑡ℎ𝑖̀ 𝑏𝑖̣ 𝑝ℎ𝑎̣𝑡 𝑡𝑖𝑒̂̀𝑛 ℎ𝑜𝑎̣̆𝑐 𝑏𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢𝑦 𝑐𝑢̛́𝑢 𝑡𝑟𝑎́𝑐ℎ 𝑛ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 ℎ𝑖̀𝑛ℎ 𝑠𝑢̛̣ 𝑡ℎ𝑒𝑜 𝑞𝑢𝑦 đ𝑖̣𝑛ℎ 𝑐𝑢̉𝑎 𝑝ℎ𝑎́𝑝 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡.”

Như vậy chúng ta xem các tình huống và phân tích khả dĩ của tôi như sau:

Tình huống quỹ, công ty chứng khoán ABC đưa ra nhận định XYZ về thị trường, hay cổ phiếu.

* Trường hợp 1, nếu phân tích dự đoán đó nhưng không đưa ra lập luận chứng minh điều đó, cũng như không công khai về có hay không sở hữu cổ phiếu đã phân tích, mua ngày nào, giá vốn bao nhiêu để tránh xung đột lợi ích. Phương tiện công bố thông tin nếu chỉ ở góc độ nhận định cá nhân quá facebook, hay trang blog cá nhân thì có thuộc phạm vi điều chỉnh của luật hay không? Nhưng hình thức sử dụng phương tiện đại chúng như báo chí có tính phổ chúng thuộc lĩnh vực đó có tác động sâu rộng đến các nhà đầu tư cá nhân, tivi truyền hình, kênh video phổ chúng thì thuộc phạm vi điều chỉnh của luật chứng khoán điều 126 ở khoản mục 5.

* Trường hợp 2: Nếu phân tích dự đoán đó đưa ra cơ sở lập luận tạm gọi có tính khách quan, logic, khoa học cụ thể phương pháp luận nhưng phải đưa ra khuyến nghị đó là nhận định của cá nhân hay tổ chức. Nếu cá nhân thì phải tuyên bố về tính không xung đột với lợi ích còn lại của thị trường như không nắm cổ phiếu nào đang phân tích, hay có nắm thì công bố rõ ngày mua, giá mua hay là vị thế đang nắm tiền mặt toàn bộ.

Nếu thuộc tổ chức thì việc đó phải công khai như cá nhân mà còn kèm theo các danh mục công bố thuộc tự doanh để tránh xung đột lợi ích.

Điểm qua việc công ty chứng khoán không công bố danh mục tự doanh, danh mục có liên quan đến nhận định thuộc các cá nhân có liên quan với công ty chứng khoán thuộc vị trí điều hành cho đến nhân viên của công ty chứng khoán từng ngày như trước kia là có thể ảnh hưởng đến điều xung đột này không được giám sát chặt chẽ. Theo quy định của luật ghi rõ Luật Chứng khoán năm 2019 (điều 89) và Thông tư 121/2020/TT-BTC (điều 4, 13, 22) đã có những quy định liên quan đến việc ưu tiên khách hàng cũng như sự tách bạch trong các hoạt động kinh doanh của CTCK. Vấn đề là ai là người giám sát thứ 2 từng ngày nếu không phải là nhà đầu tư cá nhân nắm để kiểm tra thêm. Rất may, thông tin này sẽ được cung cấp lại theo công bố mới đây.

Nguồn thông tin báo chính thống đăng https://vnexpress.net/sap-cong-bo-so-lieu-tu-doanh-cua-cong-ty-chung-khoan-4463331.html

2/ Về thông tin khuyến nghị, tư vấn, phân tích và dự đoán

𝟮/ 𝗩𝗲̂̀ 𝘁𝗵𝗼̂𝗻𝗴 𝘁𝗶𝗻 𝗸𝗵𝘂𝘆𝗲̂́𝗻 𝗻𝗴𝗵𝗶̣, 𝘁𝘂̛ 𝘃𝗮̂́𝗻, 𝗽𝗵𝗮̂𝗻 𝘁𝗶́𝗰𝗵 𝘃𝗮̀ 𝗱𝘂̛̣ đ𝗼𝗮́𝗻

Về thông tin khuyến nghị mua-bán được phát hành bởi các CTCK là một trong những luồng thông tin quan trọng có giá trị tham chiếu cho quyết định đầu tư của các nhà đầu tư. Việc kiểm soát, giám sát hoạt động này hiện không có tiêu chuẩn cụ thể để giám định tính không xung đột lợi ích của các chủ thể trên thị trường. Không thể loại trừ việc tồn tại trường hợp CTCK, quỹ đầu tư đưa ra khuyến nghị thiếu tính khách quan đối với những cổ phiếu mà CTCK, quỹ đầu tư đang thực hiện đầu tư, bảo lãnh phát hành, thuộc danh mục đầu tư của chính mình hay các tổ chức có liên quan.

Như vậy, đây là điều cần bổ sung quy định về giới hạn phạm vi khuyến nghị đầu tư của các CTCK, quỹ đầu tư. Theo đó, CTCK và nhân viên của CTCK không được đưa ra các khuyến nghị liên quan đến cổ phiếu nằm trong danh mục tự doanh của chính CTCK đó hay với cổ phiếu mà CTCK đó có thông tin nội bộ, hay thuộc tổ chức có liên quan với nhau hoặc phải công khai các con số nắm về cổ phiếu, giá vốn và ngày mua bán.

 

Một điều cần thiết phải siết chặt trong văn bản luật ràng buộc các CTCK, quỹ đầu tư phải có nghĩa vụ công bố tức thì cho khách hàng biết trước về những xung đột lợi ích có thể phát sinh giữa CTCK, người hành nghề chứng khoán và khách hàng. Quy định này từng được xem là một trong những nguyên tắc hoạt động của CTCK tại Thông tư 210 nhưng hiện tại không được kế thừa bởi khung pháp lý mới.

Đó vì sao tôi chia sẽ bài thơ vui về ĐẠO CHỨNG. Nếu là cá nhân thì bạn post gì không sao nhưng là người thuộc tổ chức cty ck, quỹ đầu tư thì tuyệt đối không hô hào và dùng truyền thông PR vì mục đích lợi ích cho cho mình.

 

 

Sài gòn, 14/05/2022

#Nikita #LuatChungKhoan